İrtifak Hakkı Tesisi Nedir?

İrtifak hakkı ne demektir?

Türk Dil Kurumu, irtifak hakkı için “Başkasının arsa, yol, bahçe vb. taşınmaz malından belirli bir yolda yararlanma hakkı.” tanımlaması yapmaktadır. İrtifak hakkı, hukukumuzda Medeni Kanun’da yer almakta ve işlenmektedir. Emlak sektöründe ise irtifak hakkı, kullanma hakkı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yani, irtifak hakkını mülk sahibinin taşınmaz üzerinde başkalarının kullanımına izin veren bir hak şeklinde düşünebiliriz.

İrtifak hakları olumsuz ve olumlu irtifak hakkı olarak karşımıza çıkabilir. Eğer bir irtifak hakkı, hak sahibine kullanma ve yararlanma imkanı veriyorsa, bu durum olumlu irtifak hakkıdır. Ya da manzara kapatmama gibi bir irtifak hakkı var ise, bu hak olumsuz irtifak hakkına girmektedir.

İrtifak haklarının ayni ve şahsi olarak 2 çeşidi bulunmaktadır. Bazen irtifak hakları kurulurken taşınmaza ya da kişiye bağlı olarak kurulabilir. Kişiye bağlı bir hak kullanılmış, şahsi irtifak hakkı ve ya taşınmaz üzerine bir hak kurulmuşsa ayni irtifak hakkı söz konusudur. Şahsi irtifak hakkının bazı özellikleri bulunmaktadır. Bunlar, kimseye devredilememe ve miras bırakılamazdır.

İrtifak hakkı tesisi ne demek?

İrtifak hakkı tesisi, yasal bir sözleşme ile bu hakkın kazanımına denilmektedir. İrtifak hakkına sahip olabilmek için belirli bir şartları taşıyan geçerli bir sözleşme yapılması şarttır. Sözleşmede taşınmazla ilgili bazı bilgilerle, hakkın başlangıç ve bitiş tarihleri yer almaktadır. Bu sözleşmenin işlemi bakımından kadastroyu, tescil işlemi olduğu için de tapuyu ilgilendiren işlemdir.

İrtifak hakkı tapu müdürlükleri aracılığıyla yapmak için ilgili kişilerce başvuru yapması gerekmektedir. Başvurularda;

• Mülk sahibine ait tapu senedi
• Mülk sahibinin kimlik bilgileri, eğer vekili varsa vekaletname belgesi.
• Eğer taşınmaz kurumsal bir kimliğe aitse, kurumsal kişiliğe ait imza sirküleri ya da yetki belgesi gibi

Bu belgeleri hazırladıktan sonra Tapu ve Kadastro Müdürlüklerine bizzat başvuruda bulunulur. Başvurudan sonra gerekli hazırlamalar yapılır. Daha sonra irtifak haklarının sınırlarını belirlenir. Yetkili mercilerden onay geldikten sonra tapu memuru tescil ile birlikte irtifak hakkı tesisi işlemini tamamlamaktadır.

Bu işlemler sırasında belirli bir hizmet bedeli ücreti bulunmaktadır. Bu ücret kadastro müdürlüklerinin döner sermaye ücreti şeklinde tahsil edilir.