İstimlak Nedir?

Ülkemizde yaşayan insanların bazıları istimlak kelimesini duyunca sevinir, bazıları ise sinirlenir. Peki insanlarda farklı duygulara sebep olan istimlak kavramı neden bu denli etkili olmaktadır? Bu yazımızda istimlak kavramıyla ilgili detaylı bilgi bulabilirsiniz.

İstimlak nedir?

Tdk, istimlak kelimesi için “kamulaştırma” şeklinde kısa bir tanımda bulunmaktadır. Gerçekten de en sade şekilde özetlemek gerekirse özel bir alanın kamuya mal edilmesi şeklinde düşünebiliriz. Tanımı biraz daha genişletirsek, tapuda özel kişilere ait alanların tamamının ve ya bir bölümün resmi kurumlarca değerinde ödeme yapılarak satın alınmasına istimlak denilmektedir. Devlet ya da yerel yönetim bu işlemi yaparken kamu yararını ön planda tutarak hareket etmektedir. Yani resmi kurumlar, özel bir araziye istimlak işlemini yol, köprü, geçit, park vs gibi kamu hizmeti amacıyla yapmalıdır.

İstimlak Nasıl Yapılır?

İstimlak işlemi yerel yönetimler, üniversiteler, DSİ Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü gibi resmi kurumlar tarafından yapılmaktadır. Resmi kurumlar, kamulaştırma işleminden önce kamu hizmeti ile ilgili inceleme ve tespit çalışmaları yapmaktadır. Yapılan tespit çalışmalarından sonra resmi ve onaylı belge arazi sahibine tebliğ edilir ve arazi sahibi istimlak hakkında bilgilendirilir. Devlet bu işlem için hak sahibine gayrimenkulün değerinde bir ödemeyi peşin yapmak durumundadır. Eğer gayrimenkul sahibi bu bedeli az görürse sahip olduğu taşınmazın gerçek değerini talep edebilir. Ya da gayrimenkul sahibi istimlak işleminin tamamına itirazda bulunabilir. İtiraz tebliğ işleminden sonra 30 gün içinde yapılmalıdır. Devlet ile tapu sicilinde kayıtlı hak sahibi arasında bedel bakımından bir anlaşmazlık olursa istimlak davası ile problem hukuk önünde çözülmeye çalışılır.

İstimlak Bedeli Hesaplama

Kamulaştırma işleminde en önemli konu istimlak yapılacak alanın değerini ölçmektir. Resmi kurum, kamulaştırılacak taşınmazın değerini tespit etmek için kıymet takdir komisyonuna görev verir. Bu komisyon gerekli incelemeleri ve araştırmaları yaparak taşınmazın değerini hesaplar ve istimlak bedelini belirler. Komisyon tarafından yapılan tespit çalışmalarında taşınmazın satış değeri, yıpranma payı, emsallerinin değeri, cinsi, yüz ölçümü gibi taşınmazın değerini doğrudan etkileyecek unsurlar göz önünü alınmaktadır. Komisyon, taşınmazın değerini hesaplarken kar yapıp yapmayacağını dikkate almaması gerekmektedir.